Меню KDT

Блог руководителя

введите текст

Образованная страна

BILIM land

block2_eop.png?_=1495528991
<

 введите текст 

введите текст

Ахмет Байтұрсыновқа 150 жыл

Ахмет Байтұрсынұлы 1872 жылы 5 қыркүйектe қазіргі Қостанай облысы, Жангелді ауданы Сарытүбек ауылында дүниеге келген. Қазақтың ақыны, әдебиет зерттеуші ғалым, түркітанушы, публицист, педагог, аудармашы және қоғам қайраткері, Қазақ халқының 20 ғасырдың басындағы ұлт-азаттық қозғалысы жетекшілерінің бірі, мемлекет қайраткері, қазақ тіл білімі мен әдебиеттану ғылымдарының негізін салушы ғалым, ұлттық жазудың реформаторы, ағартушы және Алаш-Орда өкіметінің мүшесі.
1913-1918 жылы өзінің ең жақын сенімді достары Ә.Бөкейханов, М.Дулатовпен бірігіп, сондай-ақ қалың қазақ зиялыларының қолдауына сүйеніп, тұңғыш жалпыұлттық «Қазақ» газетін шығарып тұрды. Бұл газеттің беттерінде, «Алаш» конституциялық-демократиялық партиясының негізгі идеялары туралы мақалалар жазылған. Осы партияның авторы және жетекшісі ретінде, 1917 жылғы құрылтайда «Алаш-Орда» автономиясын жариялады.
Өз заманының ағысына қарсы тұра білген қайраткер. Қазақ халқының рухани көсемі болып, білім алуға және бұқараны ағартуына шақырған. Қазақтың қазақ бола білуіне кеудесіндегі жанын да аямаған. Халық үшін, халықтың мәдени-әлеуметтік болмысын көтеру үшін қызмет еткен.
Ахмет Байтұрсынұлы қазақ әліппесі мен қазақ тілі оқулықтарын жазуды 1910 жылдардан бастап қолға алды. Онымен қоса қазақ графикасын жасауға кірісті. Ол әуелі қазақтың ұлттық жазуын (графикасын) жасауды мақсат еткен, бұл үшін араб алфавиті негізіндегі «Байтұрсынов жазуы» дүниеге келген. Сол жазумен сауат аштыруды ойлаған, бұл үшін «Оқу құралы» атты әліппе оқулығын жазған, одан соң қазақ тілінің граматикалық құрылымын талдап беру мақсатында «Тіл құралды» жазған.
Ахмет Байтурсынович родился 5 сентября 1872 года в селе Сарытубек Жангельдинского района нынешней Костанайской области. Казахский поэт, литературовед, тюрковед, публицист, педагог, переводчик и общественный деятель, один из лидеров казахского народно-освободительного движения начала XX века, государственный деятель, казахский язык и литературознание Основатель Алаш Орды - ученый, реформатор национальной письменности, педагог и член правительства Алаш-Орда.
1913-1918 его самые близкие доверенные друзья А. Бокейханов, М. Вместе с Дулатовым, также при поддержке казахстанских интеллигентов, он опубликовал первую общенациональную газету «Казах». На страницах этой газеты - статьи об основных идеях конституционно-демократической партии "Алаш". Как автор и лидер этой партии, он провозгласил автономию «Алаш-Орды» в истеблишменте 1917 года.
Фигура, которая может устоять перед течением своего времени. Он был духовным лидером казахского народа и призывал к воспитанию и массовому отбеливанию. Он не жалел своей души, чтобы казахи были казахами. Для народа, для поднятия культурной и социальной самобытности народа.
Ахмет Байтурсынович пишет казахский алфавит и учебники казахского языка с 1910 года. Наряду с этим он начал создавать казахскую графику. Он изначально планировал создать казахскую национальную надпись (графику), для этого родилась «Байтурсыновская надпись» на арабском алфавите. Он думал о грамотности с той же письмом, для этого написал алфавит учебник «Инструмент», а потом написал «Языковой инструмент» для анализа грамматической структуры казахского языка.

Посмотреть новость на сайте учреждения

Вернуться к списку новостей

Комментарии


Чтобы оставлять комментарии авторизуйтесь